W piątek 23 maja br. 22 osobowa ekipa Koła Naukowego Kliwent miała okazję odwiedzić jedną z wiodących, międzynarodowych firm systemów techniki grzewczej, chłodniczej i klimatyzacyjnej Viessmann. Nasza wizyta miała miejsce w oddziale firmy w Mysłowicach, gdzie uczestniczyliśmy w szkoleniu na temat pomp ciepła prowadzonym przez Pana Jakuba Pawłowicza. Szkolenie odbyło się w formie wykładu, uzupełnionego o pokaz prezentacji i filmów szkoleniowych. Nasze spotkanie rozpoczęliśmy od krótkiego opisu działalności firmy, a następnie przeszliśmy do głównego tematu „pompy ciepła”.
Na początku omówiliśmy kilka ogólnych podstaw fizycznych, występujących w obiegu chłodniczym, zasadę działania pomp ciepła i ich główne komponenty. Następnie skupiliśmy się na dolnych źródłach ciepła oraz ich dostępności. Pompy ciepła wykorzystują jako pierwotne źródło energii w zdecydowanej części ciepło pochodzące z ziemi, powietrza lub wody. Pompy ciepła typu powietrze/woda wykorzystują jako dolne źródło ciepło z powietrza, które oddają w parowniku, a następnie jest ono odprowadzane kanałem wylotowym do otoczenia. Zaletami tego rozwiązania są stosunkowo niskie nakłady inwestycyjne w porównaniu do innych typów pomp ciepła, szybki montaż tego typu instalacji. Do wad należy zaliczyć dużą zmienność temperatury dolnego źródła, dlatego przy ujemnych temperaturach rzędu – 15 oC konieczne jest dodatkowe źródło ciepła.
Kolejnym typem są pompy ciepła solanka/woda (gruntowa). Przy tym rozwiązaniu dolnym źródłem ciepła jest warstwa gruntu, będąca stabilnym źródłem energii cieplnej. Ze względu na kolektory dolnego źródła wyróżniamy instalacje poziome i pionowe. Przy instalacjach poziomych konieczne są prace związane z odsłonięciem dużej warstwy gruntu do głębokości od 1,2 do 1,5 m, gdzie umieszcza się przewody z tworzywa sztucznego (wężownice). Wykonanie tego typu wykopu jest jednak mniej kosztowne niż w rozwiązaniu drugim, gdzie niezbędne jest wynajęcie firmy specjalizującej się w odwiertach głębinowych. Taki odwiert wykonuje się do głębokości około 100 m. Im głębszy odwiert, tym bardziej stabilna temperatura dolnego źródła. Źródłem ciepła może być również woda gruntowa (pompa ciepła typu woda/woda). W celu wykorzystania wody dla potrzeb pompy jest ona pobierana ze studni, stawu lub jeziora i transportowana do parownika pompy ciepła. Czasami konieczne jest stosowanie pośrednich wymienników w zależności od jakości wody.
Ciekawym tematem poruszonych na szkoleniu jest pompa ciepła Vitocal 161-A, która jest samodzielnym, wysokoefektywnym urządzeniem do przygotowania ciepłej wody użytkowej, pobierająca ciepło bezpośrednio z powietrza otaczającego lub sąsiednich pomieszczeń. Urządzenie posiada w pełni kompaktową zabudowę łączącą zasobnik c.w.u. o pojemności 300 litrów, ze sprężarką oraz regulatorem elektronicznym. Pompa ciepła jest dostosowana do pracy monowalentnej lub z dodatkową wężownicą, do stosowania w instalacjach biwalentnych, np. z kolektorami słonecznymi. Najciekawszą opcją tej pompy jest możliwość pracy sprężarki z wykorzystaniem prądu z własnej instalacji fotowoltaicznej, co czyni to urządzenie bardzo funkcjonalnym i praktycznie samowystarczalnym. Wszystko prezentuje się pięknie od strony technicznej, jedynym problemem jest wysoka cena takiej instalacji, zwłaszcza cena ogniw fotowoltaicznych. Rozwiązanie tego problemu ma przynieść wdrażany zintegrowany program dofinansowań tego typu projektów.
Po zakończeniu części teoretycznej szkolenia udaliśmy się do kotłowni Viessmanna. Mieliśmy tam możliwość uruchomienia powietrznej pompy ciepła Vitocal 200 oraz zapoznania się z jej budową i zasadą działania. Ciekawym elementem był zawór czworodrożny, który umożliwia pracę pompy w programie chłodzenia lub grzania. Obok pomp ciepła znajdowały się różne kotły gazowe, gazowe kondensacyjne, olejowe oraz na paliwo stałe. Korzystając z okazji i uprzejmości Pana Jakuba Pawłowicza, zapytaliśmy o zasadę działania i budowę kotłów gazowych kondensacyjnych. Po wyczerpaniu tego tematu zakończyliśmy szkolenie z uwagi na porę obiadową 😉 Wszyscy uczestnicy szkolenia otrzymali certyfikaty.
Marcin Lisak